dIvwn
tofr ml is`KW dw ie`k mhwn hmdrd sI[ is`K ieiqhws iv`c ausdy Xogdwn dw koeI
mukwblw nhIN hY[ dIvwn tofr ml pySwvr (pwiksqwn) dy nyVy ie`k ksby bnMU dw
invwsI sI[ ausdy purKy vpwrI sn[ auh bhuq CotI aumr iv`c Awpxy dosq APzl Kwn,
jo bwdSwh Swhjhwn dw slwhkwr sI, dI shwieqw nwl srihMd dw AmIn bxn iv`c kwmXwb
ho igAw[ 1630 iv`c, bwdSwh Swhjhwn ny dIvwn tofr ml nMU dIvwn Aqy POjdwr dy pd
qy q`rkI dy id`qI[ l`KI dw jMgl, ijhVw mwCIvwVy iv`c siQ`q sI, ausdy AiDkwr
Kyqr iv`c sI[ 1658 iv`c, ijvyN hI AOrMgzyb ny g`dI pRwpq kIqI, ausny k`tV
Dwrimk ivcwrW krky swry ihMdU AiDkwirAW nMU musilm APsrW nwl qbdIl kr id`qw[
nqIjy v`jo, ausny dIvwn tofr ml nMU brKwsq kr id`qw Aqy vjIr Kwn nMU aus dI
jgHw l`gw id`qw[ dIvwn tofr ml srihMd iv`Ky AwpxI jhwjI hvylI iv`c hI irhw Aqy
Awpxw kwrobwr jwrI r`iKAw[ dIvwn tofr ml srihMd dw ie`k AmIr vpwrI sI[ auh
ie`ko-ie`k KqrI sI ijsny mugl AiDkwrIAW dw bhwdrI nwl swhmxw kIqw[
mwqw
gujr kor Aqy gurU goibMd isMG dy Coty pu`qrW dI igRPqwrI qoN bwAd, dIvwn tofr
ml ny vjIr Kwn nMU mwqw gujr kor Aqy ausdy bygunwh poiqAW nMU szw nw dyx dI
slwh id`qI[ ausny ausnMU ijMnIAW cwhy ENnIAW sony dIAW mohrW dyx dI pySkS kIqI[
koeI hor nhIN blik ie`k brwbr Ehdy vwlw ivAkqI hI ieho ijhw mwrg-drSn kr skdw
sI[ Asl iv`c, vjIr Kwn gurU goibMd isMG nMU ijaUNdw nw PV skx krky SrimMdw sI[
gurU jI nwl imldw-juldw isr srihMd ilAwieAw igAw sI Aqy ieh APvwh sI ik gurU jI
mwry gey sn[ SnwKq kIqw igAw isr Asl iv`c sMgq isMG dw sI[ dUsry pwsy, gurU
goibMd isMG rwq dy hnHyry dw Pwiedw auTwauNdy hoey mwCIvwVy phuMc gey[ vjIr Kwn
nMU bygunwh mwsUm b`icAW nMU mOq dy Gwt auqwrn dw bwdSwh AOrMgzyb nMU pRBwivq
Aqy KuS krn leI mOkw iml igAw[ mlyr kotly dy nvwb Syr muhMmd ny vI vjIr Kwn nMU
bygunwh b`icAW Aqy mwqw gujr kOr nMU Awjwd krn dI Arj kIqI[ vjIr Kwn tofr ml
Aqy Syr muhMmd dI slwh qy nwKuS sI[ pr auh auhnW dy iKlwP kuJ krn Xog nhIN sI[
iPr vI, ie`k grIb s`jx moqI rwm myhrw hlwqW dw iSkwr ho igAw[ ieh doS sI ik
ausny mwqw gujr kOr Aqy ausdy poiqAW dI du`D dI Kurwk nwl syvw kIqI sI[
bygunwh
b`icAW nMU nIhW iv`c icxvw ky mOq dI szw suxweI geI[ ieh koeI cmqkwr qo G`t
nhIN sI ik b`cy mOq qoN b`c gey pr byhoS ho gey ijvyN hI dIvwrW id`g geIAW[ aus
qoN bwAd auhnW dy SIS klm kr id`qy gey[ ieh Gtnw audoN vwprI jdoN mugl AiDkwrIAW
ny Coty sihbjwidAW nMU Awpxw Drm nw C`fx kwrx mOq dy Gwt auqwr id`qw Aqy ausdy
nqIjy v`joN auhnW dI dwdI dy bygunwh b`icAW dI Acwnk Aqy iGrxwXog h`iqAw dI ^br
dy sdmy dy kwrx pRwx inkl gey[ dIvwn tofr ml mOky qy hwjr sI ij`Qy b`icAW nMU
ShId kIqw igAw[ ausny mwqw gujr kOr nMU aus sdmy BrI Gtnw bwry suicq kIqw[ auh
sihx nw kr skI Aqy ie`k pl iv`c hI pRwx iqAwg id`qy[ mwqw gujr kOr Aqy dovy
b`icAW dy SrIr hMslI ndI dy pwr jMgl iv`c sut id`qy gey[
srkwrI
AwdyS k`Fy gey ik koeI vI dwh-sMskwr Aqy AMiqm rsm leI jmIn dw tukVw nw dyvy[
dIvwn tofr ml ny ies audyS leI jmIn KrIdx dw PYslw lY ilAw[ ieh ikhw jWdw hY ik
srihMd ikly dy Awly-duAwly dy ijMmIdwrW ny Awpxy KyqW iv`c aus nMU dwh-sMskwr
nw krx id`qw[ iPr vI, ie`k cODrI A`qw ies dy leI ausnMU jgHw dw tukVw dyx nMU
sihmq ho igAw[ dIvwn tofr ml ny cODrI A`qw qoN iksy vI kImq qy jmIn KrId leI[
AmIr vpwrI nMU dwh-sMskwr leI loiVMdI jgHw sony dIAW mOhrW nwl F`kxI peI[
pRbMDkw dI Srq ieh sI ik KrIddwr dIvwn tofr ml ieMnI jgHw lvygw ijnIN auh sony
dIAW KVIAW mOhrW nwl F`kygw[ ieh AnUmwn hY ik lgBg 20 gRwm hryk G`to-G`t 78000
sony dIAW mOhrW loiVMdI 4 vrg mItr jmIn KrIdx leI KVI AvsQw iv`c ibCweIAW
geIAW[ sony dI cwlU dr qy, ieh dunIAW dIAW sB qoN mihMgIAW jmInW iv`coN ie`k dI
KrId dw ie`k kIrqImwn lYx-dyx sI[
dIvwn
tofr ml Aqy ausdI pqnI ny mwqw gujr kOr Aqy b`icAW dy SrIrW nMU Awpxy mOiFAW qy
SmSwn Gwt q`k FoieAw[ auhnW ny AwpxI jhwjI hvylI qoN bwlx leI l`kVW ilAwdIAW
Aqy AwiKrI rsmW pUrIAW kIqIAW[ ausny gurU goibMd isMG dy Coty sihbjwidAW zorwvr
isMG Aqy Piqh isMG Aqy auhnW dI dwdI mwqw gujr kOr dy ShId SrIr dw dwh-sMskwr
kIqw Aqy suAwhW ie`k klS iv`c pweIAW jo ausny aus jmIn iv`c dbw id`qw jo ausny
KrIdI sI[ auh sQwn hux gurduAwrw jXoqI srUp PiqhgVH swihb njdIk srihMd nwl
AMikq hY[
vjIr
Kwn bhuq gu`sy hoieAw jdoN aus nMU ies bwry pqw l`gw[ vjIr Kwn Aqy ausdy
drbwrIAW ny dIvwn tofr ml Aqy ausdy pirvwr nwl bUrw slUk krnw SurU kr id`qw[
dIvwn tofr ml nMU ieh jwx ky sdmw phuMicAw ik koeI vI loV pYx qy aus nwl nhIN
KVw hoieAw[ auh vjIr Kwn nwl nPrq nwl Br igAw[ mnu`Kqw dy kMm dy bwbjUd, hr
iksy ny muglW dy AiqAwcwr dy fr kwrx aus qoN dUrI bxw leI[ iksy AxsuKwvIN Gtnw
qoN b`cx leI, ausny srihMd iv`Ky jhwjI hvylI C`f id`qI Aqy mwCIvwVy clw igAw[
ausny mwCIvwVy iv`c ie`k KyqIbwVI vwlI jmIn dw tukVw KrIidAw Aqy mwCIvwVy iv`Ky
gwmy Swh mu`hly iv`c SIqlw mwqw mMdr dy njdIk ie`k CotI ijhI irhwieS bxvweI
ij`Qy ausdI 9vIN pIVI dy vwirs SRI blrwj cOpVw Aqy ausdI pqnI SRImqI
ibmlw cOpVw rihMdy hn[ SRI blrwj cOpVw dw Cotw Brw, SRI blvMq cOpVw ielwhwbwd
iv`c rihMdw hY[ jdoN dIvwn tofr ml mwCIvwVy iv`c visAw sI audoN soFI vMS
mwCIvwVy dw pRbMDk sI[
dIvwn
tofr ml dI 10vIN pIVI iv`c, SRI SkqIrwj cOpVw pu`qr SRI blrwj cOpVw
jlMDr iv`c rihMdw hY Aqy ausdw Cotw Brw div`jrwj cOpVw ielwhbwd iv`c rihMdw hY,
ausdI v`fI BYx fw. rSmI cOpVw (kpUr) sup`qnI fw. sMjy kpUr mwCIvwVy dy njdIk
smrwly iv`c rihMdI hY jdoN ik CotI BYx dIpqI sup`qnI iSv kumwr id`lI iv`c
rihMdI hY[ Svyqw cOpVw (purI) p`uqrI SRI blvMq cOpVw Aqy sup`qnI XOgyS purI
kwnpur iv`c rihMdI hY jdoN ik ausdI CotI BYx Anupmw cOpVw ielwhwbwd iv`c Awpxy
mwqw-ipqw nwl rihMdI hY[ Awpxy purvjW vWg, auhnW swirAW nMU is`Kvwd nwl bhuq
pRym hY[ hr ie`k s`cy is`K vWg, auhnW nMU vI Awpxy pUrvj dIvwn tofr ml qy mwx
hY[
dIvwn tofr ml ny Awpxw jIvn mnu`Kqw dI syvw iv`c l`gw id`qw Aqy smwj iv`c ie`k snmwn Xog ru`qbw hwsl kIqw[ is`K smwj dIvwn tofr ml dw mwnvqw leI ausdy Xogdwn Aqy idAwlqw dy kwrj leI sdw DMnvwdI rhygw[
dIvwn tofr ml ny Awpxw jIvn mnu`Kqw dI syvw iv`c l`gw id`qw Aqy smwj iv`c ie`k snmwn Xog ru`qbw hwsl kIqw[ is`K smwj dIvwn tofr ml dw mwnvqw leI ausdy Xogdwn Aqy idAwlqw dy kwrj leI sdw DMnvwdI rhygw[
No comments:
Post a Comment